စက္ေရတြင္းတူးမယ္ဆိုရင္မွတ္ထားၾကပါေရရွိမရွိေရခ်ိဳေရငန္ေရတိမ္ေရနက္လားဒီလိုခန႔္မွန္းနိုင္ပါတယ္စက္ေရတြင္းတူးရာ၌ေရရွိမရွိ၊ေရနည္းေရမ်ားခန႔္မွန္သိရွိနိုင္ပုံေလးကိုဗဟုသုတအေနျဖင့္မွ်ေဝေပးပါမည္ေရရွိမရွိအ႐ြက္အၿမဲတမ္း
ရွိေနတတ္ေသာအုန္းႏွဲပင္၊မယ္ဇလီပင္၊ ျမက္စသည့္အပင္မ်ားစိုစိုေျပေျပလန္းလန္းဆန္းရွိေနပါကထိုေနရာတြင္ ေရရွိသည္ဟုမွတ္ယူနိုင္၍ ေဖာ္ျပပါ လကၡဏာမ်ားႏွင့္ဆန႔္က်င္ေနပါက ေရမရွိဟုခန႔္မွန္းသိနိုင္ပါသည္ေရခ်ိဳ/ေရငန္အနီးအနားတြင္
ရွိေသာသစ္ပင္တို႔သည္အပင္အမ်ိဳးအစားျခင္းတူပါလ်က္အျခားေနရာရွိသစ္ပင္မွအ႐ြက္တို႔ထက္အနာအဆာမ်ား၍အစိုဓာတ္ ေျခာက္ခန္းလ်င္ ေရငန္ဟုခန႔္မွန္းနိုင္ၿပီး သစ္ပင္မွသစ္႐ြက္မ်ားစိုေျပစိန္းလန္းေနပါက ေရခ်ိဳဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ပါသည္။
ေရတိမ္/ေရနက္အနီးအနားတြင္ရွိေသာသစ္ပင္တို႔သည္အပင္ခ်င္းတူပါလ်က္အဆစ္ တိုေနသည္ကိုေတြ႕ရပါက ေရတိမ္ ေရနည္းသည္ဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ပါသည္သစ္ပင္မွ အဆစ္ရွည္ေနပါက ေရနက္ ေရေဝးေသာသေဘာဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္၏။
ေက်ာက္ေဆာင္ရွိမရွိအနီးအနားတဝိုက္ရွိသစ္ပင္ႀကီး၊သစ္ပင္ငယ္တို႔သည္ႀကဳံလွီပုက်စ္၍တြန႔္လိမ္ ေကြ႕ေကာက္ေနပါက ေအာက္၌ ေက်ာက္ေဆာင္ရွိေၾကာင္းခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ပါသည္သစ္ပင္ႀကီးသစ္ပင္ငယ္မ်ား ေျဖာင့္တန္းအေနထားေတြ႕ရပါက
ေက်ာက္ေဆာင္မရွိဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ပါသည္ေရခ်ိဳ/ေရငန္ေရတြင္းတူးမည့္ ေနရာရွိသစ္ပင္တို႔သည္တစ္ျခမ္းကအနာဆာကင္း၍တစ္ျခမ္းက ေခ်ာေမြ႕ေနလ်င္ ေရငန္ ေရခ်ိဳတစ္ျခမ္းစီ ေရာစပ္ေနေသာ ေနရာဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္သည္တနည္စမ္းသပ္ပုံမွာခ်ိဳး
(ဂ်ိဳး)ကပ္ေနေသာထမင္းအိုးကိုစေလာင္းဖုံးဖြင့္လ်က္ ေျမႀကီးကိုတြင္းတူးၿပီး ေျမတြင္းထဲတြင္အိုးကိုတစ္ညသိပ္ပါ ေနာက္တစ္ေန႕အိုးကို ေဖာ္ၾကည့္ေသာအခါထမင္းအိုးဖင္မွခ်ိဳးဂ်ိဳးသည္ ေရႏူး၍ကြာက်ေနလ်င္ ေရတိမ္ေရ
နည္းသည္ဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ၿပီးအနည္းငယ္သာစို၍ခ်ိဳး(ဂ်ိဳး)ကြာမက်လ်င္က ေရေဝး ေရနက္သည္ဟုခန႔္မွန္သိနိုင္ပါသည္ထမင္းခ်ိဳး(ဂ်ိဳး)ကိုစားၾကည့္ပါကငန္ေနလ်င္ ေရငန္ဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ၿပီးခ်ိဳေနပါက ေရခ်ိဳဟုခန႔္မွန္းသိရွိနိုင္ပါ
